انواع کپسول های آتش نشانی را بشناسید تا پولتان آتش نگیرد!

آتش پدیده‌ای است که به‌جرئت می‌توانیم بگوییم که زندگی انسان‌های اولیه را به‌شدت متحول کرد و یکی از عوامل اصلی پیشرفت‌های بشر تا به الان است. به کمک آتش و فرآیند سوختن ما می‌توانیم آشپزی کرده و همین‌طور انرژی موردنیاز برای به حرکت درآوردن وسایل نقلیه، تأمین برق و کلیه فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی را به دست بیاوریم؛ اما این آتش اگر از کنترل ما خارج شود، می‌تواند فجایع هولناکی را به وجود بیاورد؛ بنابراین همه افراد و کسب‌وکارها نیاز دارند تا با انواع کپسول های آتش نشانی و کاربردهای آن‌ها در خاموش کردن انواع آتش آشنا شوند.

 

 

انواع کپسول های آتش نشانی در بازار

 

چه افرادی به کپسول های آتش نشانی نیاز دارند؟

ساده‌ترین و جامع‌ترین پاسخ برای این سؤال، کلمه همه است. همه افراد با توجه به ماهیت شغلی و زندگی‌شان به کپسول های آتش نشانی در ابعاد مختلف نیاز دارند. رستورانی را در نظر بگیرید که روزانه برای صدها نفر غذا تهیه می‌کند، در این رستوران برای پختن و سرخ کردن همه مواد غذایی و حتی جوشاندن آب برای تهیه ژله نیز به گاز و گرمای آتش نیاز دارد.

چاپخانه‌ای که تمام تجهیزات آن به کمک برق کار می‌کنند یا حتی راننده خودرو، همه این افراد در معرض خطر آتش‌سوزی تنها با یک جرقه کوچک قرار دارند. درواقع خرید کپسول‌های آتش نشانی امروزه هدر دادن پول نبوده و به قول ضرب‌المثل معروف «احتیاط شرط عقل است»، خرید این کپسول‌ها به‌نوعی پیشگیری و کمک به کاهش خسارات ناشی از آتش‌سوزی به‌حساب می‌آید.

 

چرا کپسول های آتش نشانی متفاوتی در بازار وجود دارند؟

هنگامی‌که برای خرید کپسول به فروشگاه تجهیزات ایمنی مراجعه می‌کنید، با انواع کپسول های آتش نشانی مانند کپسول پودر و گاز، کپسول فوم و ... روبه‌رو می‌شوید. هرکدام از این کپسول‌ها با لیبل‌های‌ رنگی متفاوتی مشخص‌شده و عملکردهای متفاوتی در هنگام خاموش کردن آتش‌های متفاوت از خود نشان می‌دهند.

 

خاموش کردن آتش به کمک کپسول های آتش نشانی

 

معرفی انواع آتش‌سوزی

قبل از انتخاب و خرید کپسول های آتش‌سوزی ابتدا باید مشخص شود که احتمال آتش‌سوزی براثر کدام‌ یک از عوامل برای محیطی که می‌خواهید کپسول‌ها را برای آن خریداری کنید، وجود دارد. بر اساس استانداردهای اروپا که کپسول های موجود در ایران نیز طبق این استاندارد، طراحی و پر می‌شوند، 6 نوع منشأ برای آتش‌سوزی وجود دارد:

 

• کلاس یا گروه A : مواد جامد خشک قابل اشتعال مانند کاغذ، چوب، لاستیک، پلاستیک و انواع منسوجات

 

• کلاس یا گروه B : مایعات قابل اشتعال مانند بنزین، گازوییل، پارافین و روغن (منظور روغن‌های خوراکی نیست)

 

• کلاس یا گروه C : مواد گازی قابل اشتعال مانند متان، بوتان و پروپان

 

• کلاس یا گروه D : فلزات قابل اشتعال مانند آلومینیوم، لیتیوم و منیزیم

 

• کلاس یا گروه E : تجهیزات الکتریکی و هر چه که به برق و الکتریسیته مربوط شود.

 

• کلاس یا گروه F : روغن‌های پخت‌وپز و چربی‌ها

 

تفاوت میان انواع کپسول های آتش نشانی

انواع کپسول های آتش نشانی را می‌توان بر اساس مواد خاموش‌کننده‌ای که در داخل آن‌ها وجود دارد، به 5 دسته اصلی و متداول زیر تقسیم‌بندی کرد:

1- کپسول co2 یا کپسول آتش نشانی کربن دی اکسید

2- کپسول پودر و گاز

3- کپسول آب و گاز

4- کپسول فوم

5- کپسول بیوورسال

 

 

 

 

کاربردهای متفاوت کپسول های آتش نشانی در خاموش کردن انواع آتش

 

 

کدام کپسول برای خاموش کردن انواع آتش‌سوزی مناسب است؟

اگر به مثلث معروف آتش نگاهی بی اندازیم، می‌بینیم که در کنار اکسیژن و گرما یا همان نیرومحرکه اولیه، برای شروع فرآیند سوختن، به مهم‌ترین جزء یعنی سوخت نیاز داریم. در حقیقت تنوع در تعداد کپسول های آتش نشانی به دلیل تفاوت سوخت و منشأ هر آتش است؛ زیرا یک کپسول آتش نشانی خوب باید بتواند آتش را کاملاً خاموش کند. استفاده از کپسول های نامناسب برای هر آتش می‌تواند باعث شدت گرفتن آن و بیشتر شدن آسیب‌ها و خسارات جانی و مالی وارده شود.

 

کپسول مناسب برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کلاس A

آتش‌سوزی‌های کلاس A که آن‌ها را با عنوان آتش‌سوزی‌های معمولی می‌شناسیم، به دلیل آتش گرفتن موادی که ماهیت کربنی دارند مانند کاغذ، چوب، لاستیک، زباله و پلاستیک اتفاق افتاده و در هنگام سوختن نیز گازهای سمی تولید می‌شود. معمولاً این نوع آتش‌سوزی در منازل مسکونی و محیط‌های تجاری بیشتر رخ می‌دهد و برای خاموش کردن آن به کپسول های آتش نشانی حاوی آب و فوم نیاز دارید.

 

کپسول مناسب برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کلاس B

آتش‌سوزی‌های گروه B براثر اشتعال یافتن مایعات قابل اشتعال مانند لاک‌ها، قیر، بنزین، انواع روغن، حلال‌ها، رنگ‌ها و محصولات بر پایه روغن یا مواد مصنوعی، اتفاق می‌افتند. شعله‌های این آتش به‌سرعت می‌تواند گسترش بیابد و دود سیاه‌رنگ و سمی تولید کند. برای خاموش کردن این آتش به انواع کپسول های آتش نشانی شیمیایی خشک و پودری و فوم نیاز خواهید داشت.

 

کپسول مناسب برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کلاس C

آتش‌سوزی‌های گروه C که براثر شعله‌ور شدن فلزات قابل اشتعال اتفاق می‌افتند، در این نوع آتش‌سوزی گازهای قابل اشتعال مانند متان، پروپان و بوتان تنها به یک جرقه کوچک یا افزایش دما برای شعله ور شدن نیاز دارند. بهترین نوع کپسول آتش نشانی برای خاموش کردن آتش، کپسول‌های پودر خشک یا همان پودر و گاز هستند.

 

کپسول مناسب برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کلاس D

آتش‌سوزی‌های گروه D که بانام آتش‌سوزی‌های ویژه نیز شناخته می‌شوند، براثر احتراق فلزات قابل اشتعال به وجود می‌آیند. این نوع آتش‌سوزی‌ها معمولاً در صنعت، کارگاه‌ها و آزمایشگاه‌ها اتفاق افتاده و برای خاموش کردن آن‌ها به انواع کپسول های آتش نشانی پودر و گاز نیاز داریم تا اکسیژن و گرما را جذب کرده و آتش را خفه کنند.

 

کپسول مناسب برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کلاس E

آتش‌سوزی‌های گروه E ناشی از تجهیزات برقی و الکتریکی در حال کار بوده و شامل موتور، سیم‌کشی، قطع کننده‌های مدار، پانل‌های پردازش داده، پریزها و لوازم‌خانگی مانند یخچال، لباسشویی و اتو می‌شوند. درواقع تنها یک جرقه الکتریکی کوچک که براثر اتصال کوتاه به وجود می‌آید، می‌تواند باعث چنین آتش‌سوزی‌هایی شود. این نوع آتش‌سوزی‌ها بیشتر در املاک تجاری و مسکونی اتفاق افتاده و برای خاموش کردن آن‌ها به کپسول های CO₂ نیاز دارید.

 

 کپسول مناسب برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های کلاس F

آتش‌سوزی‌های گروه F براثر روغن، چربی‌ها و گریس که در پخت‌وپز کاربرد دارند، اتفاق می‌افتند. این نوع آتش‌سوزی‌ها در رستوران‌ها، آشپزخانه‌ها و خانه‌ها اتفاق افتاده و برای خاموش کردن آتش، شما به کپسول های آتش نشانی فوم یا کف نیاز خواهید داشت.

 

 

 

کپسول های آتش نشانی بیوورسال

 

بیوورسال در حقیقت نام یک کمپانی آلمانی بوده که کار آن تحقیق و تولید تجهیزات ایمنی در صنایع مختلف و پیدا کردن راه‌حل‌ها و مواد زیست‌محیطی است که بتوانند بالاترین میزان ایمنی را در حین کار فراهم کنند. کپسول های آتش نشانی بیوورسال از محلول‌های QF تولیدشده و به‌صورت فوم بوده و به‌عنوان یکی از پرکاربردترین کپسول های آتش نشانی برای اطفا حریق‌های کلاس A، B و F مورداستفاده قرار می‌گیرد.

 

سخن آخر

در آخر باید بگوییم که شما هرچقدر هم نکات ایمنی را در محیط زندگی و کار خود رعایت کرده باشید، بازهم احتمال وقوع حادثه آتش‌سوزی وجود دارد و نباید از آن غافل شوید. شناخت انواع کپسول های آتش نشانی به شما کمک خواهد کرد تا در هنگام خرید و وقوع حریق، بتوانید بهترین انتخاب را داشته و از ایجاد خسارت‌های بیشتر جلوگیری کنید.

 

 

ذکر منابع

https://www.offshore-technology.com/contractors/environmental/bioversal/

https://choosetoolbox.com/types-of-fire-extinguishers/#carbon_dioxide

https://www.ifsecglobal.com/global/choose-right-type-fire-extinguisher/